5 αρχαία ρητά ως τροφή για σκέψη

Μοιραστέιτε το!

Οι αρχαίοι φιλόσοφοι και ρήτορες στην αρχαία Ελλάδα ήταν πραγματικά πολλοί σε αριθμό. Μέσα στα έργα που έχουν διασωθεί μέσω της γραπτής και προφορικής παράδοσης, μπορούμε να εντοπίσουμε πολλά ρητά και γνωμικά, που αφορούν την διαχείριση καταστάσεων, την αγάπη, το άγχος, τις διαπροσωπικές σχέσεις και γενικότερα την ζωή & τον θάνατο.

Διαβάζοντάς τα λοιπόν, μπορεί κανείς να συνειδητοποιήσει το πόσο μεγάλη δόση αλήθειας έχουν, ακόμα και στις μέρες μας ! Δεν είναι τυχαίο που πολλές από τις εκφράσεις που ακούμε ως συμβουλές σήμερα, έχουν τις ρίζες τους από αρχαία ρητά. Μπορούμε λοιπόν να τα χρησιμοποιήσουμε για έμπνευση αλλά και για να αναθεωρήσουμε τον τρόπο σκέψης μας. Σε κάθε περίπτωση, τα αποφθέγματα αυτά αποτελούν ανεπιφύλακτα τροφή για σκέψη.

Πάμε λοιπόν να δούμε 5 αρχαία ρητά που μπορούν να μας κάνουν να προβληματιστούμε !

“Ο καθένας πιστεύει ό,τι καταλαβαίνει”

Εμπεδοκλής

Ο Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος (495 π.Χ. – 435 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας πυθαγόρειος φιλόσοφος, ένας από τους σπουδαιότερους αντιπροσώπους της προσωκρατικής ελληνικής φιλοσοφίας, φυσικός, μηχανικός, εφευρέτης, ιατρός, μουσικός και ποιητής.

Το ρητό αυτό, είναι αναμφισβήτητα μια διαχρονική αλήθεια. Ο κάθε άνθρωπος, βλέπει ένα πρόβλημα, ζήτημα, γεγονός, με την δική του οπτική ανάλογα και με τις γνώσεις και τις αρχές που διαθέτει. Αυτομάτως λοιπόν, αυτό συνδέεται με την αμάθεια και την ημιμάθεια κάποιων ανθρώπων. Έως και σήμερα, ακούμε συχνά εκφράσεις όπως “μέχρι εκεί του κόβει” που έχουν αντίστοιχο νόημα.

“Είναι αδύνατον να μάθει κάποιος αυτά που έχει την εντύπωση ότι τα ξέρει”

Επίκτητος

Ο Επίκτητος (50 μ.Χ. – 138 μ.Χ.) ήταν Έλληνας στωικός φιλόσοφος. Ανέπτυξε ένα φιλοσοφικό σύστημα που θεμελίωνε σε βάσεις από την ηθική του Σένεκα και το οποίο ήταν κυρίως ένα είδος θρησκευτικής διδασκαλίας που έμοιαζε πολύ με τον χριστιανισμό.

Το ρητό αυτό συνδέεται άμεσα με κάτι το οποίο ακούμε συχνά και σήμερα: η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας. Η ημιμάθεια παρέχει μια διαστρεβλωμένη προσέγγιση της γνώσης που αποπροσανατολίζει, κάνει πιο δύσκολη την κατάκτησή της, απαιτεί επανατοποθέτηση του ατόμου απέναντι σ’ αυτή , κάτι που δεν είναι βέβαια εύκολο, ιδιαίτερα όταν λείπει η αυτογνωσία , χαρακτηριστικό κι αυτό της ημιμάθειας.

“Είμαστε αυτό που επαναλαμβάνουμε κάθε μέρα.

Έτσι, η τελειότητα δεν είναι μια ενέργεια, αλλά μια συνήθεια.”

Αριστοτέλης

“έξις, δευτέρα φύσις” («Η συνήθεια είναι η δεύτερη φύση του ανθρώπου»)

Ο Αριστοτέλης (384 π.Χ. – 322 π.Χ) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και επιστήμονας που γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής.

Το ρητό αυτό, δίνει έμφαση στην σημασία της συνήθειας (έθος), την οποία θεωρούσε ιδιαίτερα σημαντική ο Αριστοτέλης. Η τελειότητα λοιπόν, και η επίτευξη των στόχων μας βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην πειθαρχία που διαθέτουμε, να εκπληρώνουμε τις κατάλληλες και απαραίτητες συνήθειες, οι οποίες θα βοηθήσουν τον εκάστοτε άνθρωπο να πετύχει τον στόχο του. Μάλιστα, θεωρεί ότι η ηθική αρετή ενός ανθρώπου, βασίζεται στο έθος, δηλαδή στη συνήθεια-εθισμό σε έναν συγκεκριμένο τρόπο συμπεριφοράς.

Εδώ ο λέξη εθισμός, έχει θετική σημασία. Στα αρχαία ελληνικά το έθος έχει περισσότερο ουδέτερη σημασία, υποδηλώνοντας τις συνήθειες που μπορεί να έχει κάποιος είτε αυτές είναι θετικές είτε αρνητικές.

“Το μυστικό της αλλαγής είναι να επικεντρωθείς, όχι στο να πολεμήσεις το παλιό, αλλά στο να χτίσεις το νέο”

Σωκράτης

Ο Σωκράτης (470 π.Χ./469 – 399 π.Χ.) ήταν Έλληνας Αθηναίος φιλόσοφος, που θεωρείται ο ιδρυτής της Δυτικής φιλοσοφίας και συγκαταλέγεται στους πρώτους ηθικούς φιλοσόφους.

Σύμφωνα λοιπόν με τον Σωκράτη, το μυστικό για την αλλαγή στην ζωή μας, είναι να αφοσιωνόμαστε στο καινούργιο, καθώς αυτό είναι που μπορεί να μας εξελίξει, αλλά και να αποδεχόμαστε το παρελθόν μας. Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα παρελθόν και η εναντίωση σε αυτό είναι μάταιη, ενώ η αποδοχή του παρελθόντος και η εστίαση στην μελλοντική εξέλιξη προσφέρει προσωπική βελτίωση, και κατ’ επέκταση αλλαγή στην ζωή μας.

“Ο χρόνος δίνει όλες τις απαντήσεις, χωρίς να χρειάζεται καν να τις ερωτήσεις”

Ευριπίδης

Ο Ευριπίδης (480 π.Χ. – 406 π.Χ.) ήταν Έλληνας τραγικός ποιητής και ένας από τους τρεις μεγάλους διδασκάλους του αττικού δράματος στο αρχαίο ελληνικό θέατρο.

Το παραπάνω ρητό, σίγουρα θυμίζει την έκφραση “ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός” που ακούμε πολύ συχνά στις μέρες μας, σε συζητήσεις για διάφορα θέματα. Αυτό όμως δεν είναι τυχαίο. Σίγουρα δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να αναρωτηθούμε γιατί συμβαίνει κάτι στη ζωή μας, και αργότερα να πάρουμε όλες τις απαντήσεις που επιζητούμε.

Το ότι η έκφραση αυτή έχει καθιερωθεί από πριν χιλιάδες χρόνια, σίγουρα αποδεικνύει ότι πράγματι, ο χρόνος δίνει όλες τις απαντήσεις, είτε αναρωτηθούμε για αυτές είτε όχι, σύμφωνα και με την τραγωδία του Ευριπίδη “Αίολος”.