Ο άνθρωπος είναι το πιο περίεργο είδος που κατοικεί στον πλανήτη γη. Ξέρει πώς αν καταστραφεί, η γη δεν έχει κάπου αλλού να πάει. Παρόλα αυτά, συνεχίζει να τον καταστρέφει είτε από οκνηρία, είτε από αδιαφορία, ή ακόμη στον βωμό του κέρδους. Σε αυτό το άρθρο, θα μιλήσουμε για τα μεγαλύτερα χημικά και πυρηνικά ατυχήματα με τη σειρά που έγιναν και αποτέλεσαν σοβαρή οικολογική καταστροφή.
1. Flixborough- Αγγλία:
Το πρώτο σοβαρό ατύχημα, έγινε στο Flixborough της Αγγλίας, στην στη χημική εγκατάσταση της Nypro Ltd τον Ιούνιο του 1974. Η ανάφλεξη 30τόνων καυσίμου και αέρα προκάλεσε μια ισχυρή έκρηξη. Το Flixborough μέτρησε 28 νεκρούς και 104 τραυματισμένους και όλη η εγκατάσταση καταστράφηκε. Περίπου 3000 άτομα εγκατέλειψαν τη περιοχή. Τα σπίτια στη γύρω περιοχή είχαν σοβαρές ζημιές. Η αιτία του ατυχήματος ήταν ένα σφάλμα που προκλήθηκε σε κάποιο αντιδραστήρα. Στη σοβαρότητα του ατυχήματος επέδρασαν οι μεγάλες ποσότητες επικίνδυνης ουσίας που αποθηκευόταν αλλά και χρησιμοποιούταν. Κάποια ακόμη θέματα προέκυψαν από την έλλειψη ελέγχου των εγκαταστάσεων από δημόσιες αρχές και τη μη τήρηση κανόνων και προδιαγραφών ασφαλείας.
2. Ατύχηµα στη Seveso- Β.Ιταλία:
Αφήνουμε την Αγγλία και πάμε στην πόλη Seveso της Βόρειας Ιταλίας και τη βιοµηχανία παραγωγής φαρμάκων της Icmesa Chemical Company. Είναι 10 Ιουλίου το 1974 και μια αστοχία βαλβίδας ασφαλείας προκάλεσε τη διαφυγή στην ατµόσφαιρα µιας ποσότητας περίπου 2 Kg. διοξίνης (TCDD). Να πω πως είναι μια εξαιρετικά τοξική και καρκινογόνα ουσία, που ευθύνεται για την πρόκληση γενετικών δυσπλασιών και δεν διαλύεται στο νερό. Η πόλη έχει πληθυσµό 17.000 κατοίκους και καλύπτεται από ένα λευκό νέφος.
Με μια ισχυρή βροχόπτωση, το νέφος επικάθησε στο χώμα και εισχώρησε στη τροφική αλυσίδα. Δεν υπήρξαν άμεσοι θάνατοι, ενώ 220.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να συμμετέχουν σε μακροχρόνια προγράµµατα παρακολούθησης της υγείας τους. Η εταιρεία καθυστέρησε να ενημερώσει τις τοπικές αρχές για το πόσο σοβαρό ήταν το ατύχημα. Το αποτέλεσμα ήταν η καθυστέρηση της αντιμετώπισης των ασθενειών. Οι τοπικές αρχές βασιζόταν σε μη αξιόπιστες πηγές ενώ ούτε οι υγειονομικές αρχές υποπτεύονταν ότι η κοινότητα ήταν εκτεθειμένη σε έναν τόσο μεγάλο κίνδυνο.
3. Ατύχηµα στο Μεξικό
Τον Νοέµβριο του 1984 μαθαίνουμε για μια μεγάλη πυρκαγιά στη πόλη του Μεξικού, σε εγκαταστάσεις υγροποιηµένου αερίου. Προστατευτικά μέτρα για τους πολίτες δεν είχαν ληφθεί, γιατί το περιστατικό εξελίχθηκε και ολοκληρώθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστηµα. Το Μεξικό, σε εκείνο το ατύχημα θρήνησε πάνω από 500 νεκρούς ενώ 7000 άτομα τραυματίστηκαν. Αιτία ήταν μια σειρά αστοχιών που προκλήθηκαν από κάποια βλάβη.
4. Union Carbide-Ινδία
Αυτό το ατύχημα προκλήθηκε από τη βιομηχανία παραγωγής παρασιτοκτόνων της εταιρείας Union Carbide. Οι εγκαταστάσεις της είναι στη βιοµηχανική πόλη Bhopal της Ινδίας. Τον ∆εκέµβριο του 1984, διέρρευσαν στην ατµόσφαιρα 45 τόνοι ισχυρά τοξικών µεθύλιοισοκυανιούχων αερίων. Πιθανολογείται πως η αιτία του ατυχήματος είναι η εισαγωγή νερού στη δεξαµενή του ισοκυανιούχου μεθυλίου.
Όπως είπαν οι “ειδικοί” αργότερα, ακόμη και πριν τη τη διαφυγή του αερίου, υπήρχε χρόνος προειδοποίησης του πληθυσµού που διέμενε γύρω από το εργοστάσιο. Επίσης ήταν δυνατή η πραγµατοποίηση 11 ενεργειών µετριασµού των συνεπειών που ποτέ δεν έγιναν. Δεν υπήρχε κανένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης, οι άνθρωποι δεν ενημερώθηκαν για το που να πάνε ή τι να κάνουν. Έτσι, κατευθύνθηκαν μαζικά προς την κατεύθυνση που κινούνταν το νέφος στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν τα νοσοκοµεία της πόλης.
Η κυβέρνηση της Ινδίας, 7 χρόνια αργότερα, ανακοίνωσε πως οι νεκροί υπερέβαιναν τους 3.800 και ότι περίπου 11.000 αντιµετώπισαν σοβαρά προβλήµατα υγείας. Μέχρι και σήμερα, δεν γνωρίζουμε πόσοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
5. Ατύχηµα της JET OIL – Θεσσαλονίκη.
Από τα μεγαλύτερα βιοµηχανικά ατυχήµατα που έχουν συµβεί στην Ελλάδα, πραγµατοποιήθηκε στον πετρελαϊκό σταθµό της JET OIL. Ήταν 24 Φεβρουαρίου 1986 όταν ξέσπασε φωτιά στην εγκατάσταση αποθήκευσης υγρών καυσίµων της εταιρείας JET OIL. Στην αποθήκη υπήρχαν σε δεξαμενές 65.000 τόνοι µαζούτ και 100 τόνοι νάφθα. Η φωτιά μεταδόθηκε σε 6 ακόμη δεξαμενές με αποτέλεσμα τη διασπορά µμεγάλων ποσοτήτων καυσαερίων στην ατµόσφαιρα.
Η φωτιά έκαιγε για 7 ημέρες και προκάλεσε τεράστιες ζημιές στις εγκαταστάσεις. Οι συνέπειες της στη γεωργία ήταν εξίσου σημαντικές λόγω των υπολειμμάτων καύσης του αργού πετρελαίου, του µαζούτ, του ντίζελ και της νάφθας που επικάθισαν στο έδαφος.
6. Πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ.
Στην κωμόπολη Πρυπιάτ (Припять) της Ουκρανίας έγινε ένα από τα πιο καταστροφικά ατυχήματα. Ο πυρηνικός σταθμός παραγωγής ενέργειας του Τσερνόμπιλ μπαίνει σε λειτουργία για τη Σοβιετική Ένωση το 1977. Έγιναν πολλά πειράματα για την αύξηση της ασφάλειας του αντιδραστήρα σε περίπτωση προβλήματος στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Το πείραμα της 26ης Απριλίου 1986 κατέληξε στο τραγικό δυστύχημα. Αιτία του ατυχήματος ήταν μια σειρά μη προβλεπόμενων χειρισμών και λαθών. Κύρια αιτία ήταν οι σχεδιαστικές ατέλειες του αντιδραστήρα. Από το ατύχημα αυτό, πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν αλλά όσοι επιζούν, ταλαιπωρούνται ως και σήμερα με σοβαρά θέματα υγείας. Η περιοχή θα μείνει απομονωμένη λόγω των μεγάλων συγκεντρώσεων πλουτωνίου. Το πλουτώνιο χρειάζεται περισσότερα από 24.000 χρόνια για να μειωθεί η έντασή του μόλις στο μισό.
7. Sandoz- Βασιλεία.
Είμαστε ακόμη στο 1986, στον Νοέμβριο και το τρίτο ατύχημα συμβαίνει στη πόλη Βασιλεία της Ελβετίας. Η εταιρεία που στην αποθήκη της 1000 τόνοι χημικών προϊόντων παίρνουν φωτιά, είναι η Sandoz. Η κατάσβεση της πυρκαγιάς οδήγησε 10 έως 30 τόνους χημικών στον ποταµό Ρήνο. Οι επιπτώσεις ήταν καταστροφικές για την υδρόβια ζωή αλλά και την υδροδότηση γειτονικών περιοχών. Το συμβάν χαρακτηρίστηκε ως το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό ατύχημα.
8. Ατύχηµα της Pasadena- Τέξας
Στις 23 Οκτωβρίου του 1989, μια μεγάλη έκρηξη ήταν η αιτία καταστροφής του εργοστασίου πολυαιθυλενίου της εταιρείας Phillips 66, στο Τέξας του Χιούστον. Απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα 85.000 λίμπρες εύφλεκτου υλικού. Το ατύχημα είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη νέφους που πήρε φωτιά σε λιγότερο από δύο λεπτά. Βέβαια, ακολούθησαν διαδοχικά και άλλες εκρήξεις. Ο απολογισμός του ατυχήματος ήταν 23 νεκροί και 314 τραυµατίες. Οι οικονομικές απώλειες έφτασαν τα 715 εκατομμύρια δολάρια. Οι απώλειες λόγω διακοπής της λειτουργίας της επιχείρησης ανέρχονται στα 700 εκατοµµύρια δολάρια. Η αιτία του ατυχήματος δεν έχει διευκρινιστεί. Η τεχνική έκθεση της FEMA έδειξε πως το ατύχηµα οφείλεται σε βλάβη στη γραµµή παραγωγής που µμετέφερε αιθυλένιο ή βουτάνιο υψηλής πίεσης.
9. Ατύχηµα της Πετρόλα- Ελευσίνα
Είναι 1η Σεπτεµβρίου και είμαστε στις εγκαταστάσεις διύλισης αργού πετρελαίου της εταιρίας Πετρόλα στην περιοχή της Ελευσίνας. Μετά από διαρροή μεγάλων ποσοτήτων µίγµατος υγραερίων και ελαφριάς νάφθας που σκορπίστηκαν στην γύρω περιοχή, έγινε ανάφλεξη και έκρηξη. Από τη φλόγα ένας εργαζόμενος απανθρακώθηκε, 13 υπέστησαν εγκαύματα που τους οδήγησαν στον θάνατο και άλλοι 24 με εγκαύματα μικρότερης έκτασης. Και σε αυτό το ατύχημα, λόγος ήταν η κακή συντήρηση του σωλήνα και η λάθος αντίδραση του προσωπικού.
10. Ατύχηµα στην Τουλούζη- Γαλλία
Στις 21 Σεπτεµβρίου 2001, έγινε έκρηξη στο εργοστάσιο λιπασμάτων της εταιρείας AZF. Το εργοστάσιο βρισκόταν 3 χιλιόμετρα απο το κέντρο της Τουλούζης. Πέθαναν 30 άτομα και προκλήθηκαν ζημιές στη γύρω περιοχή. Μετά από το ατύχημα οι όροι δόμησης γύρω απο βιομηχανικές εγκαταστάσεις έγιναν πιο αυστηροί.
11. Ατύχηµα στον κόλπο του Μεξικού(2010)
Στις 20 Απριλίου του 2010 διαδραµατίστηκε στον Κόλπο του Μεξικού µία από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές. Η έκρηξη στην εξέδρα Deepwater Horizon, άντλησης πετρελαίου της British Petroleum (BP) κόστισε τη ζωή σε 11 ανθρώπους. Συνολικά, χύθηκαν στον ωκεανό 4.9 εκατοµµύρια βαρέλια πετρελαίου. Οι άμεσες επιπτώσεις της ήταν τεράστιες . Όσες προσπάθειες και να
καταβλήθηκαν για την περισυλλογή του πετρελαίου από τη θάλασσα δεν είχαν αποτέλεσµα. Ήταν τόσο μεγάλος ο όγκος του πετρελαίου που κάνεις δεν ήταν προετοιµασµένος. Τα πλοία περισυλλογής και τα πλωτά φράγµατα κατάφεραν να θέσουν υπό έλεγχο 1.84 εκατοµµύρια γαλόνια (7000 m3) πετρελαίου. Μετά από τις αποτυχηµένες προσπάθειες για να τεθεί υπό έλεγχο η διαρροή, το σημείο άντλησης σφραγίστηκε.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποφάνθηκε πως ήταν ελαττωµατικό το τσιμέντο του πηγαδιού και κατηγόρησε την BP για τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας. Συνολικά 47.000 άνθρωποι και 7000 πλοία ενεπλάκησαν στις προσπάθειες καταπολέµησης της ρύπανσης. Επίσης δηµιουργήθηκαν 1.300χλµ φράγματα γύρω από κοραλλιογενή νησάκια και υδροβιότοπους και πραγµατοποιήθηκε ελεγχόμενη καύση κηλίδων. Παρά τις προσπάθειες περιορισµού της πετρελαιοκηλίδας, δεν υπήρχε δυνατότητα καθαρισµού του πετρελαίου.
Το Σεπτέµβριο του 2014 η αµερικανική δικαιοσύνη έκρινε ένοχο τον πετρελαϊκόνόµιλο BP για «σοβαρή αµέλεια» η οποία οδήγησε στην έκρηξη στην πετρελαϊκή πλατφόρµα Deepwater Horizon στον Κόλπο του Μεξικού, γεγονός που προκάλεσε τη μεγαλύτερη πετρελαιοκηλίδα στην αµερικανική ιστορία. Συνολικά το ατύχημα έχει κοστίσει στην εταιρεία 42 δισεκατοµµύρια δολάρια.
12. Ατύχηµα στον πυρηνικό σταθµό Φουκουσίµα
Στο Σεντάι της Ιαπωνίας στις 11 Μαρτίου του 2011, προκλήθηκε καταστροφικός σεισμός 8,9 ρίχτερ προκαλώντας παλιρροϊκό κύµα ύψους δεκάδων μέτρων. Το κύμα έπληξε σφοδρότατα τις ακτές της ανατολικής Ιαπωνίας, επιφέροντας ανυπολόγιστες καταστροφές και σκορπώντας στο θάνατο σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Από τη µανία της φύσης χτυπήθηκε και ο πυρηνικός σταθµός Φουκουσίµα 1. Ο συγκεκριμένος, αποτελείται από έξι αντιδραστήρες ζέοντος ύδατος και είναι ο πρώτος πυρηνικός σταθµός που σχεδιάστηκε από την General Electric και κατασκευάστηκε από τη Tokyo Electric Power Company.
Τη στιγμή του σεισμού οι αντιδραστήρες 4,5 και 6 ήταν εκτός λειτουργίας και οι αντιδραστήρες 1, 2 και 3 που βρισκόταν σε λειτουργία, έκλεισαν όπως προβλεπόταν από το σύστηµα ασφαλείας.Το τσουνάµι που ακολούθησε το σεισμό, ύψους 14 μέτρων, κατέστρεψε τις γεννήτριες ντίζελ και το τµήµα του συστήµατος ψύξης που βρισκόταν έξι µέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Η αντίδραση του προσωπικού του σταθµού ήταν άμεση και όταν η πίεση στο περίβληµα ασφαλείας αυξανόταν , το προσωπικό πραγµατοποίησε, µία ή περισσότερες ελεγχόμενες εκτονώσεις αερίων στην ατµόσφαιρα, συµπεριλαµβανοµένου υδρογόνου και ραδιενεργών αερίων, προκειµένου να µειωθεί η πίεση. Μετά απο πολλαπλές εκρήξεις, καταστράφηκε ο εξοπλισµός ψύξης και ηλεκτροδότησης με συνέπεια την επί εβδοµάδες, αδυναµία αποκατάστασης ευσταθούς ασφαλείας.
Εκτός από τα θύματα που έχασαν τη ζωή τους αλλά και πολλούς που είχαν προβλήματα υγείας, είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι δεν θα πραγματοποιηθούν ξανά τόσο σοβαρά ατυχήματα. Αυτό μπορεί να γίνει με πιο αυστηρούς και συνεχείς ελέγχους σε τέτοιες εταιρείες. Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι θέμα που μας αφορά όλους. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως αυτή του Τσερνομπίλ, η γη δεν μπορεί εύκολα να ανακάμψει. Ας μη ξεχνάμε πως η γη είναι το σπίτι μας και οφείλουμε να το προσέχουμε.
Προφίλ
- Είμαι η Βαλεντίνα. Γέννημα-θρέμμα Καβαλιώτισσα με τρελή αγάπη για τον τόπο αυτόν αλλά και εξίσου μεγάλη αγάπη για την Θεσσαλονίκη, όντας φοιτήτρια εκεί. Λίγο κυκλοθυμική και μέσα στις αντιθέσεις. Ειρωνική από κούνια, φανατικά ρεαλίστρια και οργανωτική. Μπορεί να φαίνομαι ξινή και απόμακρη κάποιες φορές αλλά μπορείς να πλησιάσεις άφοβα. Με εκνευρίζουν τα κακογραμμένα κείμενα και οι άνθρωποι που θέλουν να επιβάλλονται. Έμπνευση μου τα πάντα και οι πάντες, κάθε ώρα και στιγμή.
