Δεν έχει λίγες ημέρες που συγκλονιστήκαμε βλέποντας τον συνήγορο υπεράσπισης του πρώην βουλευτή της Χρυσής Αυγής Γιάννη Λαγό στην γνωστή δίκη, να χαιρετάει ναζιστικά κατά την εξέταση των μαρτύρων μέσα στην δικαστική αίθουσα. Η πραγματικότητα είναι ότι ο αντισημιτισμός και ο νεοναζισμός, δεν έχει εκλείψει στην Ελλάδα.
Η παρουσία της ακροδεξιάς σε συγκεκριμένα κανάλια και η διαφήμιση ακραίων θέσεων όπως και ανάδειξη και υποστήριξη της οργάνωσης “Χρυσή Αυγή” φανερώνουν τουλάχιστον την ύπαρξη κάποιου κοινού. Προφανώς η ανεκτικότητα της ελληνικής συνταγματικής δημοκρατίας ( βλ. δημοκρατική αρχή του Συντάγματος) οφείλει να ανέχεται κατά την κρατούσα άποψη τέτοιες θέσεις στην πολιτική ζωή. Ωστόσο, καλό είναι να υπάρχουν στοιχεία και απόψεις που θα καταδεικνύουν τις θηριωδίες των Ναζί στην Ελλάδα αλλά και τη στάση των Ελλήνων της εποχής προς τους Εβραίους, ώστε να “θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι καινούργιοι”, μήπως και το δημοκρατικό όπλο της πειθούς μεταβάλλει ορισμένες απόψεις.
Στο πλαίσιο αυτό η πόλη της Θεσσαλονίκης πρέπει να αναγνωρίσει την ευθύνη της. Πρώτα πρώτα σε επίπεδο μνήμης οι 60.000 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης που χάθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης δεν δικαιώνονται ούτε από μια εκδήλωση μνήμης που γίνεται μια φορά το χρόνο ούτε με την πολιτική εξαγγελία για κατασκευή Μουσείου Ολοκαυτώματος. Η πρώτη στάση μαρτυρίου εκεί όπου πρωτοσυγκεντρώθηκαν πριν μεταβούν στα “τρένα του θανάτου” , η Πλατεία Ελευθερίας, παραμένει ένα ιδιωτικό parking. Και δεν είναι μόνο αυτό. Το μνημείο Ολοκαυτώματος που υπάρχει παράλληλα στη Λ. Νίκης, ένα έργο που του έχει ασκηθεί κριτική ουκ ολίγες φορές, έχει βανδαλιστεί άλλες τόσες. Ας κάνουμε την σύνδεση με το ιστορικό γεγονός της αντιμετώπισης που είχαν οι ελάχιστοι επιζήσαντες από τα στρατόπεδα όταν επέστρεψαν στην Θεσσαλονίκη και βρήκαν στα σπίτια τους να ζουν άλλοι, τα χρήματα τους να έχουν κλαπεί από “φίλους” και να έχουν γίνει ωραιότατες οικοδομές στην Νέα Παραλία, τα παιχνίδια των παιδιών τους να πωλούνται ήδη στα παλαιοπωλεία του Μπιτ Παζάρ και σε λαϊκές αγορές και ορισμένους να τους φτύνουν και να τους απειλούν. Ο εξευτελισμός του ανθρώπου δεν έχει όρια.
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη χωρίς αυτογνωσία, χωρίς ιστορική μνήμη. Τα σχολεία της Θεσσαλονίκης πρέπει να αφιερώσουν ειδικές εκδηλώσεις στους Εβραίους της Θεσσαλονίκης και την αντιμετώπιση τους από τους μεταπολεμικούς Έλληνες. Παράλληλα κρίνεται σκόπιμο η κατασκευή επιτοίχιων πινακίδων αφιερώσεως τόσο στις μεγάλες οικοδομές σπίτια Εβραίων που χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα – μερικές από αυτές βρίσκονται στην οδό Τσιμισκή – όσο και στα κτήρια βασανιστηρίων που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί, πράγμα που συμβαίνει σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Τέλος, με την υλοποίηση του Μουσείου Ολοκαυτώματος θα ολοκληρωθεί η αποδιδόμενη τιμή και σεβασμός στους νεκρούς αλλά και σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα η πόλη θα επιτρέψει στον εαυτό της να διώξει τους δαίμονες και να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα της σύγχρονης Ελλάδας ως φωτεινό παράδειγμα αναγνώρισης των εγκλημάτων του Ναζισμού.