Ο τουρισμός αποτελούσε ανέκαθεν έναν ιδιαίτερα σημαντικό τομέα της Ευρωπαϊκής οικονομίας με αποτύπωμα στην πολιτιστική, κοινωνική και πολιτική ταυτότητα της Ένωσης. Το τουριστικό προϊόν αποτελεί κομμάτι του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι πρώτος τουριστικός προορισμός παγκοσμίως παραμένει η Ευρώπη και η τουριστική αγορά αντιπροσωπεύει σε προ πανδημίας επίπεδο, το 10% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Ήδη από την δεκαετία του 80’ οι ηγέτες της Ε.Ε. αντιλήφθηκαν την σημασία του τουρισμού για την οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική ανάπτυξη της Ευρώπης. Η ίδρυση του Tourism AdvisoryCommittee το 1986 ήταν το πρώτο βήμα για την ύπαρξη μιας κοινής πολιτικής συνεργασίας στο πεδίο του τουρισμού. Στο Μάαστριχτ 1992 γίνεται μια πρώτη αναφορά στο αρ. 3 στον τουρισμό. Με την Συνθήκη της Λισαβόνας ( ΣΛΕΕ) ο τουρισμός απέκτησε νομική κατοχύρωση ως συμπληρωματική αρμοδιότητα της Ένωσης στο αρ. 195 ΣΛΕΕ. Παράλληλα με την ανάπτυξη περιβαλλοντικών πολιτικών ήδη από την δεκαετία του 90’ άρχισε να εμφανίζεται η έννοια του sustainable Tourism (βιώσιμος τουρισμός). Στις 21 Ιουνίου 1999 το Internal Market Council μια ομάδα σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σε συνεργασία με την Ε. Επιτροπή και τα κράτη μέλη κατέληξαν στην απόφαση να δημιουργηθούν 4 ομάδες εργασίας σχετικά με την κοινή δράση στον τουρισμό. Εκεί ορίστηκε για πρώτη φορά ομάδα εργασίας σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού.
Αλλά τι περιλαμβάνει η έννοια του βιώσιμου τουρισμού; Η θεωρία έχει προσπαθήσει πολλές φορές να ορίσει τον βιώσιμο τουρισμό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού τον ορίζει ως:
“Tourism that takes full account of its current and future economic, social and environmental impacts, addressing the needs of visitors, the industry, the environment and host communities”.
Συνοπτικά θα αναφέρουμε μερικές παραμέτρους που έχουν τεθεί από αναφορές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την καθιέρωση μιας Ευρωπαϊκής ατζέντας 21 για τον βιώσιμο τουρισμό. 12 στόχοι που είχαν τεθεί κατευθύνουν σε μέτρα στο πεδίο της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας με δύο βασικές παραμέτρους αποκαλυπτικές του περιεχομένου της έννοιας: να μειωθεί όσο το δυνατόν ο αντίκτυπος του τουρισμού στο περιβάλλον και δεύτερον να μεγιστοποιηθεί η συνεισφορά του τουρισμού στις τοπικές οικονομίες, στην φυσική και πολιτιστική κληρονομιά και στην ποιότητα ζωής τουριστών και κατοίκων.
Στη σκιά της κλιματικής αλλαγής και ενός τουρισμού που συνέχεια αυξάνει η ΕΕ θα πρέπει να ξανασκεφτεί την νομοθετική αναθεώρηση των Συνθηκών και την εφαρμογή ενιαίας νομοθεσίας για τον βιώσιμο τουρισμό. Η Ελλάδα μια μεσογειακή χώρα, αμιγώς τουριστική, οφείλει να λάβει θέση πρακτικά και πολιτικά στην εισαγωγή της έννοιας του βιώσιμου τουρισμού προκειμένου οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής να μην φτάσουν να επηρεάσουν το τουριστικό προϊόν ποιοτικά και την εμπειρία του να επισκέπτεσαι την Ελλάδα.
Προφίλ
