Στο άρθρο αυτό θα κάνουμε ένα ταξίδι στη μακρινή Ισλανδία. Θα γνωρίσουμε τα Turf Houses, τα πρώτα “οικολογικά” σπίτια. Τα Turf Houses εμπνέουν πολλούς διάσημους αρχιτέκτονες. Οι λόγοι είναι η υψηλή ποιότητα και οι περιβαλλοντικά ευσυνείδητες ιδιότητες τους. Υπάρχει περίπτωση να γίνουν “μόδα” και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
Ιστορία των Turf Houses:
Αν ταξιδέψουμε περίπου 1000 χρόνια πίσω,στον 19ο αιώνα, θα συναντήσουμε τα πρώτα σπίτια απο τύρφη. Η Ισλανδία έχει πολλούς υγρότοπους αλλά και υφαιστειακές πέτρες. Τα δάση είναι ελάχιστα, αλλά σε αυτόν τον τόπο τα δέντρα δεν μεγαλώνουν γρήγορα. Οι μέρες εδώ δεν είναι τόσο ηλιόλουστες. Σε αφθονία είναι οι πέτρες και η τύρφη και αποτελούν τη πρώτη ύλη στη κατασκευή σπιτιών. Τα σπίτια ακολουθούν το σχέδιο των σπιτιών των Βίκινγκ. Έχουν σχήμα ορθογωνίου, με λεπτούς εσωτερικούς τοίχους και μεγάλους κοινόχρηστους χώρους.
Τον 14ο αιώνα, τα σπίτια αυτά εξελίσσονται. Τα κτήρια είναι μικρότερα με περισσότερους εσωτερικούς χώρους. Τα μέλη της οικογένειας έχουν τα δικά τους δωμάτια. Τον 180 αιώνα, τα Turf Houses είναι τα “burstabær”. Τα”burstabær” έχουν ξύλινες απολήξεις, ενώ κατά τ’άλλα παραμένουν ίδια.
Ο εικοστός αιώνας, είναι ο αιώνας της αλλαγής. Οι άνθρωποι εγκαταλείπουν τα συγκεκριμένα σπίτια για μια πιο άνετη ζωή σε μοντέρνα κτήρια. Τα Turf Houses ή burstabær υπάρχουν ως μουσεία ή κτήρια πολιτιστικής κληρονομιάς. Κάποια απο αυτά λειτουργούν και ως καταλύματα για επισκέπτες.
Για ποιούς λόγους η πρώτη ύλη είναι η τύρφη;
Στην Ισλανδία, την εποχή που οι άνθρωποι έμεναν στα Turf Houses η ξυλεία δεν ήταν διαθέσιμη. Το κλίμα έκανε δύσκολη την διαβίωση. Σε αφθονία υπήρχαν άλλα υλικά κατάλληλα για δόμηση αλλά και για μόνωση των σπιτιών. Υπήρχαν σε αφθονία βράχοι λάβας αλλά και τύρφη. Ο χλοοτάπητας παρέχει εξαιρετική μόνωση για κτίρια σε σύγκριση με εκείνα που είναι κατασκευασμένα μόνο από ξύλο ή πέτρα. Η τεχνική δόμησης αυτών των σπιτιών είναι τόσο μοναδική όσο και τα ίδια τα σπίτια.
Κατασκευή Turf Houses
Η επιλογή της τοποθεσίας είναι πολύ σημαντική. Οι ανθρωποι επιλέγουν τοποθεσίες, όπως πλαγιές λόφων για προστασία απο τις έντονες καιρικές συνθήκες. Στα θεμέλια η πρώτη ύλη είναι οι πέτρες λάβας. Είναι ένα είδος φυσικού τούβλου και είναι ιδανικό για κατασκευή καθώς είναι ελαφρύ και προσφέρει υψηλή θερμομόνωση και ηχομόνωση. Στη συνέχεια ακολουθεί η κατασκευή ενός ξύλινου πλαισίου απο σύμιδα. Χοντρά πέτρινα τούβλα φτιάχνουν τους τοίχους και η τύρφη καλύπτει τα κενά.
Στη στέγη μπαίνει γρασίδι με τύρφη για να υπάρξει καλύτερη μόνωση. Βέβαια, η τύρφη είναι “ζωντανό” υλικό και μεγαλώνει. Ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να το συντηρεί γιατί η τύρφη και το γρασίδι μεγαλώνουν. Η τύρφη και το γρασίδι είναι υλικά που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Πως μοιάζει το εσωτερικό ενός Turf House
Οι εσωτερικές λεπτομέρειες ενός τέτοιου σπιτιού μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον αρχικό τους σκοπό, τους πόρους και την κοινωνική τάξη του ιδιοκτήτη. Ορισμένα έχουν διάταξη μονόκλινου δωματίου, με τζάκι στη μέση του δωματίου και ένα παράθυρο. Άλλα διαθέτουν δύο, τρία ή περισσότερα δωμάτια ή διαμερίσματα. Τα δάπεδα είναι από ξύλο, πέτρα ή χλόη.
Απο τις αρχές του 20ου αιώνα, όλο και περισσότεροι κάτοικοι της υπαίθρου πηγαίνουν σε πόλεις και σε πιο σύγχρονα σπίτια. Διανύουμε μια περίοδο ενεργειακής κρίσης. Μια παρόμοια λύση, θα μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα;
Προφίλ
- Είμαι η Βαλεντίνα. Γέννημα-θρέμμα Καβαλιώτισσα με τρελή αγάπη για τον τόπο αυτόν αλλά και εξίσου μεγάλη αγάπη για την Θεσσαλονίκη, όντας φοιτήτρια εκεί. Λίγο κυκλοθυμική και μέσα στις αντιθέσεις. Ειρωνική από κούνια, φανατικά ρεαλίστρια και οργανωτική. Μπορεί να φαίνομαι ξινή και απόμακρη κάποιες φορές αλλά μπορείς να πλησιάσεις άφοβα. Με εκνευρίζουν τα κακογραμμένα κείμενα και οι άνθρωποι που θέλουν να επιβάλλονται. Έμπνευση μου τα πάντα και οι πάντες, κάθε ώρα και στιγμή.
