Αυτοθυματοποίηση

Μοιραστέιτε το!

Τι είναι;

Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν κάποιο άτομο που συχνά χαρακτηρίζει τον εαυτό του θύμα των καταστάσεων. Άσχημες συμπεριφορές, παράπονα, αδικίες…ποιός δεν είναι γνώριμος με τέτοιες καταστάσεις; Ο κόσμος είναι άδικος, αυτό είναι γεγονός. Σημασία έχει πάντα ο τρόπος που καθένας μας, αντιμετωπίζει την κάθε κατάσταση στη ζωή του.

Ένα άτομο που αντιμετωπίζει την αδικία έχει δύο επιλογές, είτε να δείξει ανοχή είτε να ορθώσει το ανάστημά του και να υπερασπιστεί το δίκιο του. Η πρώτη επιλογή σίγουρα δεν θα ταράξει τα νερά και τις διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου, σε αντίθεση με την δεύτερη. Η υπέρμετρη επίδειξη υπομονής και επιμονής σε άσχημες και άδικες συμπεριφορές είναι χαρακτηριστικό ενδεικτικό στοιχείο συμπεριφοράς ατόμων που θυματοποιούν τον ίδιο τους τον εαυτό ίσως και ασυνείδητα κάποιες φορές.

Αναγνωριστικές συμπεριφορές

Η παθητική στάση απέναντι στα πράγματα μπορεί μεν να προστατεύει το άτομο από μια επικείμενη ρήξη στις διαπροσωπικές του σχέσεις, κυρίως με τα άτομα που την αναγνωρίζουν και την εκμεταλλεύονται, δημιουργεί δε άσχημα συναισθήματα στον “παθών”. Όλοι έχουμε δει συμπεριφορές ατόμων που μας προκαλούν έκπληξη και ερωτηματικά σχετικά με το πόσο ανεκτικός είναι κάποιος και γιατί. Όταν λοιπόν κάποιος επιλέγει να δέχεται πράγματα και καταστάσεις που δεν του αρέσουν και ίσως γίνονται εις βάρος του, τότε είναι σαν να επιλέγει την θέση του θύματος. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για ποικίλους λόγους, όμως το πραγματικό αποτέλεσμα είναι ένα. Η παράλογη δεκτικότητα και ανοχή μπορεί να αποδοθεί και με την έννοια της αυτοθυματοποίησης ενός ατόμου.

Αίτια

Τα αίτια μιας τέτοιας κατάστασης είναι διαφορετικά για τον καθένα, συγκλίνουν όμως σε μια στάση των ατόμων, με την οποία αποφεύγουν επικείμενες συγκρούσεις. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ασυνείδητα. Το άτομο ίσως έχει συνηθίσει να του επιβάλλονται ή θεωρεί πως με αυτό τον τρόπο θα αρέσει στον περίγυρό του. Όμως αγνοεί τα δικά του θέλω και την δική του φωνή. Και σίγουρα το δικό του αίσθημα δικαίου.

Άλλες φορές πάλι γνωρίζει το δίκαιο, η στάση που επιλέγει όμως περιορίζει ή καλύτερα ορίζει τις εξωτερικές αντιδράσεις του, με αποτέλεσμα το αίσθημα της αδικίας να μένει μέσα του. Για κάθε άτομο είναι δύσκολο να ελέγξει και να διαχειριστεί τα συναισθήματα του, την εσωτερική του αντίδραση. Οπότε το αίσθημα της αδικίας το εξωτερικεύει με την μορφή παραπόνων κατά κύριο λόγο. Έτσι μπορεί να λάβει την επιβεβαίωση ότι είναι θύμα μιας κατάστασης ή άλλων ανθρώπων, οι οποίοι συμπεριφέρονται και λειτουργούν εις βάρους του. Αυτό συμφωνεί με τα γεγονότα αλλά ή ευθύνη δεν πρέπει να επιρρίπτεται πάντα στους θύτες.

Ανάγκη οριοθέτησης των σχέσεων

Η οριοθέτηση των σχέσεων είναι αναγκαία σε όλες τις διαπροσωπικές σχέσεις. Αν μόνος του ο καθένας δεν θέσει το όρια του, είναι εύλογο ότι πολύ πιο εύκολα κάποιος θα τα ξεπεράσει. Γιατί λοιπόν να αφήνουμε στα χέρια των άλλων τη δική μας ζωή; Ο καθένας μας επιλέγει αν θα έχει τον ρόλο του θύτη αλλά και αυτόν του θύματος. Όσο κακό είναι να εκμεταλλεύεσαι μια κατάσταση, άλλο τόσο είναι και να υπομένεις μια αδικία.

Η πεποίθηση πως οι άλλοι πρέπει να σκέφτονται μήπως μας αδικήσουν είναι μια ουτοπική και επιφέρει τις συγκρούσεις που το άτομο επιθυμεί να αποφύγει καθώς θα νιώθει διαρκώς αδικημένο με αποτέλεσμα να προσπαθεί να βρει το δίκιο του με παράπονα για τις αδικίες που υφίσταται. Ακόμη πολύ πιθανό να δημιουργεί τριβές με δικά του πρόσωπα από τα οποία “δεν περίμενε να του φερθούν έτσι”. Είναι μια φράση που χρησιμοποιούν κατά κόρον άτομα με το ρόλο του θύματος.

Διαχείριση ατόμων-θυμάτων

Οι σχέσεις με τέτοια άτομα, μπορεί πολλές φορές να είναι δύσκολες. Όχι επειδή έχουν “κακό” χαρακτήρα -δεν υπάρχουν καλοί και κακοί άνθρωποι παρά μόνο καλές και κακές συμπεριφορές- αλλά επειδή δεν δημιουργούν ξεκάθαρες σχέσεις. Είτε προσφέρουν πάρα πολλά είτε υπομένουν πολλά. Η υπερβολή έχει αρνητικά αποτελέσματα. Συνήθως αντιδρούν υπερβολικά σε τυχόν αρνητικά σχόλια καθώς θεωρούν πως οι άλλοι δεν αναγνωρίζουν την προσφορά τους είτε την ανοχή που δείχνουν.

Πρέπει λοιπόν κάποιος να μπορεί να αναγνωρίσει την τάση των ατόμων αυτών. Έπειτα να κατανοήσει τους λόγους που τείνει κάποιος να υποβιβάσει τον εαυτό του, τα θέλω του και να αναγνωρίζει πότε μια ενέργεια ξεπερνά τα όρια του εν λόγω ατόμου. Επίσης αυτά τα άτομα πέρα από την ευαισθησία σαν χαρακτηριστικό του χαρακτήρα τους, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην αρνητική κριτική. Οπότε κάποιο παράπονο ή δυσαρέσκεια στη συμπεριφορά ή τις ενέργειες ενός “θύματος” θα πρέπει να γίνει με τρόπο προσεκτικό. Πληγώνονται και θίγονται εύκολα.

Ίσως χρήζουν μιας ειδικής μεταχείρισης, μα είναι κατά κύριο λόγο άνθρωποι δοτικοί, ευαίσθητοι και καλόκαρδοι. Είναι απλά διαφορετικοί με τον τρόπο τους.

Προφίλ

Ιωάννα Χιώτη: Είμαι η Ιωάννα και είμαι 28 χρονών. Έχω σπουδές στο τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ. Επιπλέον σπουδάζω ψυχολογία και προσπαθώ να ενημερώνονται. Θεωρώ ότι η <> κάθε ανθρώπου είναι σημαντική και οι απόψεις πρέπει να ακούγονται! Για αυτό και εγώ επέλεξα να παραθέσω τις δικές μου σκέψεις 😊